محتوای در دسترس چیست و چطور خلق می‌شود؟
چگونه می‌خواهید محتوای وب سایت خود را ارائه دهید آن هم وقتی که مخاطب شما احتمالا تحت استرس شدید، آن را در عرض 90 ثانیه در تلفن همراه خود، خارج از یک بزرگراه و در دستشویی پمپ بنزین مشاهده می‌کند؟
سازمان‌های غیرانتفاعی که به بازماندگان خشونت خانگی کمک می‌کنند با چنین چالشی روبه‌رو هستند. آن‌ها باید از خود بپرسند:
- آیا تصویر صفحه اصلی سرعت بارگیری سایت را بیش از حد کم می‌کند؟
- آیا تلفن می‌تواند از قابلیت تماس تنها با لمس یک لینک استفاده کند؟
- آیا خواندن متن‌ها برای خواننده‌ای که عجله و استرس شدید دارد آسان است؟
- آیا مهم‌ترین و مرتبط‌ترین مطالب کاملا در معرض توجه قرار دارند؟
خوشبختانه زمانی که صرف رسیدگی به نیازهای این مخاطبان می‌شود، تجربه بهتری را برای همه کسانی که از سایت بازدید می‌کنند ایجاد می‌کند. در اواسط قرن بیستم نوعی نوآوری در برنامه‌ریزی شهری در آمریکا اجرا شد. این برنامه برای کمک به افرادی که از صندلی چرخ‌دار استفاده می‌کنند، طراحی شده بود. سطوح شیب‌داری در پیاده‌روها ایجاد شد که زندگی را برای تعداد زیادی از انسان‌ها آسان‌تر کرد.
پدر و مادرها با استفاده از آن‌ها می‌توانستند کالسکه کودکان خود را آسان‌تر حرکت دهند، افرادی که خدمات حمل‌ونقل و تحویل بار انجام می‌دادند به راحتی می‌توانستند چرخ‌دستی‌های خود را با کمک این سطح‌ها جابه‌جا کنند و مسافران هم چمدان‌های خود را به سادگی به دنبال خود می‌کشیدند و از پیاده‌رو عبور می‌کردند. درست مانند این سطوح شیبدار، محتوای در دسترس هم به مخاطبان، گسترده‌تر از آنچه فکر می‌کنید کمک خواهد کرد.
در ادامه می‌توانید به صورت جزئی‌تر راهکارهایی بسیار کاربردی در رابطه با چگونگی خلق محتوای دردسترس مطالعه کنید:
خود را به جای مخاطب بگذارید
گرچه شما به شدت به محتوای خود اهمیت می‌دهید، اما این محتوا ممکن است تنها لحظه‌ای کوچک از زندگی پرمشغله دیگران را بگیرد. در این مطلب چند روش برای این که باعث شوید این لحظات برای افراد بیشتری اهمیت پیدا کند، آورده‌ایم.
سطح انتظارات خود را پایین بیاورید
این بسیار حیرت‌انگیز است که مردم چقدر راحت به بسیاری از مسائل توجه نمی‌کنند، از آن‌ها می‌گذرند یا آن‌ها را نادیده می‌گیرند.
توجه مخاطبان هر روز پراکنده‌تر از روز قبل به نظر می‌رسد، حتی وقتی تمرکز می‌کنند. از سبک نوشتن هرم وارونه استفاده کنید تا ایده‌های مهم را در ابتدای نوشته خود قرار دهید. از تصاویر و گرافیک‌های قابل فهم استفاده کنید و ویدیوهای کوتاهی بسازید که پیام خود را صریح و ساده انتقال دهید.
مخاطبان خاص را در اولویت قرار دهید و بیشتر به آن‌ها توجه کنید
باید بدانید که پرسونا یا پرسوناهای اصلی محتوای شما کیست و کدام گروه پرسونا بیشترین اولویت را برای شما دارند.
ایجاد وب سایتی برای آگاهی‌بخشی درباره آسیب‌ها، یا دسترسی به مخاطبانی که زبان وب سایت شما زبان دوم آن‌هاست به توجهی بیش از حد معمول نیاز دارد. با دقت درباره مخاطبان خود فکر کنید:
- چه چیزی درباره آن‌ها منحصربه‌فرد است؟
- آن‌ها نگران چه چیزی هستند؟
- بین خودشان از چه زبان یا کلماتی استفاده می‌کنند؟
- آیا آن‌ها به حاشیه رانده شده‌اند؟
اینجاست که پرسونای دقیق و شکل گرفته بر اساس اطلاعات، می‌تواند به شما کمک کند؛ اهداف، رفتارها، طرز فکرها و موضوعات را به یاد آورید. مطمئن شوید که همه افراد تیم محتوای شما، تفاوت‌های ظریف مخاطبان را درک می‌کنند. به عنوان مثال در یک وب سایت آگاهی‌بخشی درباره آسیب‌‌های روحی روانی، باید دقت کنید که در استفاده از تصاویر یا ویدیوهایی که به طور بالقوه امکان تحریک کردن مخاطب را دارند خودداری کنید.
یا یک اپلیکیشن تهیه غذا که مخاطب هدف آن جامعه‌ای است که زبان اصلی کشور زبان دوم آن‌هاست، باید از عبارات ساده و صریح استفاده کنید نه از ضرب‌المثل‌ها و اصطلاحات. هرچه تیم شما بیشتر مخاطب و زمینه‌ی فعالیت را درک کند، احتمال موفقیت محتوای شما بیشتر است.
در صورت لزوم برای همه برنامه‌ریزی کنید
اگر برای دولت، یک بیمارستان یا هر کسب‌وکار دیگری که خدمات عمومی انجام می‌دهد کار می‌کنید، شاید با خود فکر کنید “مخاطب من همه‌ی مردم است” و به این نتیجه برسید که باید برای طیف وسیعی از مردم و نیازهای آن‌ها برنامه‌ریزی کنید. در گذشته چنین فرض می‌شد که جلب توجه حدود 80٪ مخاطبان برای شما کافی است. اما این یعنی یک نفر از هر پنج نفر از محتوای شما رویگردان می‌شود. آیا رئیس شما این را می‌پذیرد؟
رویکردی مدرن‌تر و فراگیرتر می‌گوید اگر شما موارد خاص و با بیشترین اولویت را پوشش دهید، در واقع به همه توجه کرده‌اید. اینجاست که پرسونا دوباره وارد ماجرا می‌شود. آیا پرسونایی دارید که نماینده‌ی گروهی با سطح یادگیری پایین، دستان لرزان و درک فنی ضعیف باشد؟ همچنین آیا پرسونایی برای یک مهندس کامپیوتر جوان با سطح انتظارات بالا دارید؟ و آیا می‌توانید حین توسعه محتوا به هردوی آن‌ها توجه کنید؟
محتوای خود را آزمایش کنید
چطور می‌فهمید که محتوای شما به اهداف و نیازهای مخاطبان کمک می‌کند؟ نماینده‌هایی از جامعه‌ی مخاطبان خود پیدا کنید و محتوا را با کمک آن‌ها تست کنید. این کار روشی ایده‌آل برای فهمیدن این است که محتوای شما واقعا چقدر قابلیت دسترسی دارد.
افرادی از گروه مخاطبان مورد نظر خود پیدا کنید
باید با افرادی که نماینده‌ی اهداف و موقعیت گروه مخاطبان مورد نظرتان است گفتگو کنید. اگر دسترسی به چنین افرادی امکان‌پذیر نیست سعی کنید از کمک افرادی استفاده کنید که آن‌ها را به خوبی بشناسند. این روش ایده‌آل نیست، اما تست محتوا با افرادی که مرتبط با مخاطب هستند بهتر از تست نکردن آن است.
تست‌های استاندارد سنجش کارآیی با استفاده از ماموریت‌ها و سوالات مرتبط با محتوا، نکات بسیار زیادی به شما می‌گویند. علاوه بر این می‌توانید محتوای رقبای خود را از نظر جهت‌گیری و با هدف جلوگیری از اقدام‌های اشتباه، آزمایش کنید. به سوالاتی که درباره‌ی محتوا دارید فکر کنید؛ سوال‌هایی مثل «آیا خوانندگان متوجه می‌شوند که این مطلب برای والدین خسته و بالای 40 سال است؟». سپس فعالیت‌ها و پرسش‌هایی طراحی کنید که شما را به جواب سوالاتتان برساند؛ مثلا «فکر می‌کنید این مطلب برای چه کسی نوشته شده است؟».
من یک بار می‌خواستم عملکرد وب سایتی برای یک سالن یوگا را آزمایش کنم؛ مثلا برای ثبت‌نام یک کلاس. خیلی زود فهمیدم، افرادی که در تحقیق شرکت کرده بودند، نسبت به تصاویر افراد زیبا و خوش‌اندام در سایت احساس ترس، تهدید و کاهش اعتمادبه‌نفس پیدا می‌کنند.
وقتی آزمایش کنید که محتوا دارید
حتی وقتی با انجام تست‌ها متوجه می‌شوید محتوای شما نامناسب است، بازهم چیزهای زیادی یاد می‌گیرید. هدف شما باید این باشد که از هیچ‌چیز شگفت‌زده نشوید و از نشر محتوایی که در رساندن مفهوم اصلی خود ناکارآمد است جلوگیری کنید. زود یاد بگیرید، تا زمان کافی برای تنظیم مجدد مطالب داشته باشید.
شاید لازم باشد نوشته خود را روی کاغذ چاپ کنید و از افراد مختلف بخواهید زیر جملاتی که برایشان واضح نیست خط بکشند. یا تصاویری که قصد دارید از آن استفاده کنید را به آن‌ها نشان دهید و بپرسید با دیدن این تصویر چه کلماتی به ذهنشان می‌رسد. آیا این کلمات همان چیزی است که شما و برندتان می‌خواهید؟ پیش از انتشار یک ویدیو، از مخاطبان مرتبط بخواهید سخت‌ترین بخش ویدیو را ببیند و نظر خود را بگویند.
الگوها می‌توانند پس از تست کردن محتوا فقط با چند نفر از مخاطبان، ظاهر شوند. این کار یک تحقیق آکادمیک و کمّیِ که نیازی به وضوح آماری بالا داشته باشد نیست. سازمان‌های بسیاری مانند فیس‌بوک، لنُوو و مایکروسافت تحقیقات کیفی خود را با کمک گروه‌های کوچکی از مردم هدایت می‌کنند، پس شما هم می‌توانید این کار را بکنید.
از کجا شروع کنم؟
طبق اطلاعات آماری ایالات متحده، بیش از 25% جمعیت آمریکا با نوعی از معلولیت زندگی می‌کنند. حتی اگر شما یکی از آن‌ها نیستید، از خود بپرسید چقدر در شرایطی قرار می‌گیرید که نمی‌توانید عملکرد کامل و 100% خود را داشته باشید؟ به مادران و پدران خسته، کارمندانی که سردرد دارند،
کسانی که یکی از اعضای خانواده‌شان بیمار است و مدام به بیمارستان رفت‌وآمد دارند فکر کنید. یا کسانی که در زندگی عاطفی خود به مشکل خورده‌اند یا به هر طریق دیگر با مشکلات زندگی درگیرند. هرکسی ممکن است گاهی نتواند عملکرد خوبی از خود نشان دهد. کاری نکنید افراد مجبور شوند بیش از حد نیاز تلاش کنند تا بتوانند از محتوای شما سود ببرند. آن‌ها باید بتوانند با کمترین تلاش ممکن آن را به همان روشی که می‌خواهند تجربه کنند.
سوالات درست بپرسید و پاسخ‌ها را به خاطر بسپارید
مخاطبان شما چه کسانی هستند؟ رفتارها و اهداف آن‌ها چیست؟ آیا کسی در میان آن‌ها دچار معلولیت یا چالش‌های خاص است؟ چرا محتوای شما ممکن است برای آن‌ها جالب باشد؟ آن‌ها به دنبال چه نوع تجربه‌ای از طرف شما هستند؟ فرار کردن؟ باهوش‌تر شدن؟ این که کاری برای خودشان انجام دهند؟ وسط یک پروژه به سادگی ممکن است هدف اصلی مخاطبان را فراموش کنید. اهداف را در برگه‌ی خلاصه پروژه بنویسید و آن را در محلی که کاملا در معرض دید باشد نصب کنید.
دستورالعمل‌های اصلی دسترسی‌پذیری را یاد بگیرید
دستورالعمل دسترسی‌پذیری محتوای وب می‌تواند به شما کمک کند پیچش‌های ظریفی که محتوای شما نیاز دارد تا در دسترس همه‌ی مخاطبان قرار بگیرد را درک کنید، از کپشن ویدیو گرفته تا کاربرد رنگ‌ها و پیام‌های خطای وب سایت.
به انگیزه نیاز دارید؟ وب سایت خود را از طریق یک صفحه‌خوان رایگان بررسی کنید. من و همکارم اولین بار این کار را برای یک وب سایت فروش آنلاین کامپیوتر انجام دادیم، و نتیجه افتضاح بود! می‌خواستیم از روی همدردی با هر کسی که نارسایی بینایی داشت و می‌خواست از وب سایت ما کامپیوتر بخرد، گریه کنیم. این ماجرا به ما انگیزه داد که شرکت را مجبور کنیم روند افزایش دسترسی‌پذیری را سرعت دهد.
توجه کنید که سیستم‌عامل‌های iOS و macOS یک صفحه‌خوان داخلی به نام VoiceOver (که باید از طریق ترجیحات سامانه در تنظیمات آن را فعال کنید) و ویندوزِ مایکروسافت هم صفحه‌خوان مشابهی به نام Narrator دارند.
دسترسی‌پذیری را به بخشی از روند کار تبدیل کنید
برای همه همکاران خود (طراح‌ها، ویدیوگرافرها، نویسنده‌ها و…) مشخص کنید که انتظار دارید تمام محتواها دسترسی‌پذیری مناسبی داشته باشند. بر اهمیت تگ آلت برای تصاویر تاکید کنید (تگ آلت بخشی از کد HTML است که از طریق آن برای هر تصویر توضیح مناسبی می‌نویسید و صفحه‌خوان می‌تواند با کمک این توضیح تصویر را برای کاربر توصیف کند).
مطمئن شوید مطالب متنی به راحتی قابل خواندن است و ویدیوگرافرها کار آماده کردن متن و زیرنویس را هم انجام می‌دهند. به خاطر داشته باشید که ممکن است افرادی با اختلال کوررنگی از وبسایت شما بازدید کنند، پس از رنگ‌ها به عنوان تنها روش انتقال اطلاعات مهم استفاده نکنید. با طراحان و توسعه‌دهندگان وبسایت صحبت کنید تا مطمئن شوید کدها به نحوی زده می‌شوند که وبسایت دسترسی‌پذیری بالایی داشته باشد. دسترسی‌پذیری سایت شامل مواردی مثل برچسب‌های منحصربه‌فرد برای فرم‌ها، شماره تلفن‌های کلیک‌خور و سرعت سایت می‌شود. روشی می‌خواهید که مطمئن باشید تجربه محتوای شما را ارتقا می‌دهد؟ سرعت بارگذاری مطالب را بالا ببرید. سایتی که سریع بالا می‌آید برای همه‌ی مخاطبان جذاب است.
خوانایی متن‌ها را افزایش دهید
بدترین کسی که من به عنوان نویسنده‌ی وبسایت با او کار کردم در برنامه انگلیسی دکترای استنفورد بود. استفاده از جملات مرکب و پیچیده به هیچ عنوان برای خواندن آنلاین مناسب نیست. آن‌ها را به جملات کوتاه‌تر تقسیم کنید. جملاتی که در سطح تحصیلاتی بالایی هستند را دور بریزید و از زبانی روان و ساده و جمله‌های کوتاه استفاده کنید. اگر محتوای انگلیسی تولید می‌کنید، اپلیکیشن رایگان Hemingway Editor در این کار به شما کمک می‌کند.
چند ترفند دیگر نیز در ادامه بخوانید:
- اطمینان حاصل کنید فونت مطالب به حد کافی بزرگ و خوانا باشد.
- متن فارسی را حتما راست‌چین و متن انگلیسی را چپ‌چین بنویسید، این دو خوانایی بهتری نسبت به حالت وسط‌چین دارند.
- از بخش بررسی کنتراست وبسایت WebAIM استفاده کنید تا بفهمید آیا متن روی رنگ پس‌زمینه خوانایی خوبی دارد یا نه.
- محتوای خود را آزمایش کنید. با فرضیات و امید به بهترین نتایج، جلو نروید.
ویدیوهای کاربرپسند تولید کنید
برخی از افراد ویدیوها را دوست دارند، اما برخی دیگر می‌دانند که ویدیوها یکی از انواع محتواهای خطی هستند. برای این افراد روش جایگزینی برای دسترسی به اطلاعات ویدیو در نظر بگیرید. این موضوع به‌ویژه در ویدیوهایی که اطلاعات خاصی می‌دهند یا درباره‌ی نحوه‌ی تهیه‌ی چیزی یا انجام کاری هستند اهمیت دارد.
رونوشتی از ویدیو ارائه دهید و روی بخش‌های مهم ویدیو نشانه‌های زمانی قرار دهید تا افراد بتوانند مستقیما به سراغ قسمت‌های مهم آن بروند. زیرنویس و توضیحات صوتی اضافه کنید تا نه فقط به افراد کم‌بینا و کم‌شنوا، بلکه به افرادی که در شرایطی هستند که باید ویدیو را بدون صدا تماشا کنند کمک کنید (تصور کنید افراد در کنار نوزادی که خوابیده، در وسایل حمل‌ونقل عمومی یا بدون هدفون در محلی عمومی قرار دارند).
مطمئن شوید مخاطبان شما:
- به دیدن ویدیوها تمایل دارند
- به اینترنت مناسب و پهنای باند کافی برای تماشای ویدیو دسترسی دارند
- از نحوه‌ی استفاده‌ی صحیح از برنامه‌ی پخش ویدیو آگاهی دارند
- از روش‌های دیگر نیز امکان دسترسی به اطلاعات ویدیو را دارند
- زبان مورد استفاده در ویدیو را متوجه می‌شوند یا ویدیو به زبان آن‌ها ترجمه شده است (از طریق دوبله یا زیرنویس)
در دسترسی‌پذیری پیشرو باشید
در آمریکا سازمان‌هایی که بودجه دولتی دریافت یا از کمک‌های مردمی استفاده می‌کنند، ممکن است مستلزم داشتن وب سایت‌های دسترسی‌پذیر باشند. احکام دادگاه‌های اخیر نشان می‌دهد قوانین تسهیل زندگی شهروندان دارای معلولیت می‌تواند بر وب سایت‌های شرکت‌های خصوصی هم اعمال شود. در طولانی مدت، دسترسی‌پذیری بالا به استانداردی برای وب سایت‌ها تبدیل خواهد شد. اما در حال حاضر، پیشرو بودن در دسترسی پذیری، با افزایش تعداد بازدیدکنندگان به بیشترین حد ممکن، منفعت زیادی برای شما خواهد داشت. چه کسی نمی‌خواهد افراد بیشتری از محتوای او استفاده کنند؟
دیدگاهتان را بنویسید